Bài 6: Giao Tiếp Và Ứng Xử Trong Không Gian Mạng

Mục tiêu bài học

• Hiểu khái niệm không gian mạng và giao tiếp trong không gian mạng; nêu ưu/nhược điểm; trình bày nguyên tắc ứng xử nhân văn khi tham gia không gian mạng.
• Hình thành thái độ đúng đắn: tôn trọng – lịch sự – thấu hiểu – hỗ trợ khi giao tiếp trực tuyến.

1. Giao tiếp trong không gian mạng

1.1. Khái niệm

• Không gian mạng (thế giới ảo): môi trường tạo bởi mạng máy tính (Internet là không gian mạng lớn nhất), cho phép con người tương tác qua email, mạng xã hội, chat, gọi video, diễn đàn, blog, website,…

1.2. Ưu điểm nổi bật

• Thuận tiện – tiết kiệm thời gian và chi phí (giảm di chuyển; họp/trò chuyện dễ dàng).
• Mở rộng kết nối xã hội, xây dựng mạng lưới – thương hiệu cá nhân/doanh nghiệp.
• Công cụ đa dạng: hội nghị truyền hình, nhắn tin nhanh, email, mạng xã hội,…

1.3. Nhược điểm thường gặp

• Thiếu tín hiệu phi ngôn ngữ (ánh mắt, giọng điệu…), dễ hiểu lầm.
• Nguy cơ bảo mật và quyền riêng tư (lộ mật khẩu, tấn công, lộ dữ liệu).
• Kết nối quan hệ cá nhân lỏng lẻo, khó kiểm chứng danh tính, giảm hiệu quả so với trực tiếp.
• Phụ thuộc kỹ thuật (mạng lỗi, phần mềm không tương thích…).

2. Ứng xử nhân văn trong không gian mạng

2.1. Nguyên tắc cốt lõi

• Tôn trọng (đặc biệt quyền riêng tư, quan điểm khác biệt).
• Lịch sự (ngôn từ phù hợp; không miệt thị, kích động, phân biệt).
• Thấu hiểu (đặt mình vào hoàn cảnh người khác).
• Hỗ trợ (sẵn sàng giúp đỡ, động viên, chia sẻ tích cực).

2.2. Rèn luyện thói quen ứng xử nhân văn (gợi ý)

• Tự kiểm tra – điều chỉnh hành vi; lắng nghe và tôn trọng ý kiến; xử lí tình huống khó một cách bình tĩnh; cẩn trọng ngôn từ. (Tóm lược theo mục “hình thành thói quen ứng xử” trong SGK).

3. Luyện tập – Vận dụng (theo SGK/KHBD)

• Bài tập trắc nghiệm tình huống; viết email xin bài khi nghỉ ốm; nêu ví dụ giao tiếp trực tuyến đáng nhớ.
• Câu hỏi luyện tập và vận dụng cuối bài trong SGK.

Từ khóa ghi nhớ